جنگها و تاریخ - مطالب تاریخ ایران

درسهایی از رمضان؛ قسمت هفتم

جمعه 3 خرداد 1398 10:34 ق.ظ نظرات ()

در درسهای قبلی این سلسله دروس دیدیم که عملیات رمضان با یک تک جبهه ای از شرق به غرب برای محاصره ی بصره برنامه ریزی شده بود.

http://s8.picofile.com/file/8359871876/%D8%B0_002.jpg

طبق نقشه ی بالا قرار بود که حمله از چهار محور اصلی انجام شود که چون عراق در منطقه ی جنوب پاسگاه بوبیان آب انداخت راهکار قرارگاه نصر مسدود شد و عملیات در 3 محور شمالی تر صورت گرفت. به هرحال دو قرارگاه قدس و فتح نوانستند از خاکریزهای مثلثی در شمال عبور کنند و تنها قرارگاه فتح توانست به شمال کانال پرورش ماهی برسد که آن هم با پاتک زرهی عراق مجبور به عقب نشینی شد.

http://s9.picofile.com/file/8360697384/07.jpg

در مرحله ی دوم عملیات قرار شد که تعدادی از واحدهای زبده تر لشکر فتح سپاه به قرارگاه نصر واگذار شوند تا عملیات از همان محوری که قرارگاه فتح توانسته بود در مرحله ی اول در آن موفق شود توسط لشکر نصر انجام شود. همانطور که گفته شد این عملیات هم موفق نبود و در نتیجه پس از دو سه روز قرار شد که مرحله ی سوم عملیات رمضان اینبار توسط لشکر فتح سپاه انجام شود. قبل از بررسی مرحله ی سوم عملیات رمضان اول نگاهی به ترکیب نیروی تک ور بیندازیم.

همانطور که دیده می شود اینبار قرار شد دو لشکر فتح و فجر سپاه وارد عمل شوند. برنامه ریزی شد که لشکر فجر از مثلثیهای اول و دوم حمله کند و پس از پاکسازی مثلثی ها شروع کند به ساختن یک خاکریز شرقی-غربی که باید جبهه شمالی را تامین می کرد تا عراق نتواند دوباره با تک زرهی لشکر فتح را قیچی کند. از جنوب لشکر فجر لشکر فتح سپاه با پشتیبانی عناصری از نیروی زمینی ارتش مجددا مانند مرحله ی اول وارد عمل شده و وظیفه داشت تا با رسیدن به کانال پرورش ماهی فاصله ی پاسگاه زید تا پاسگاه بوبیان را پاکسازی کند و با چسبیدن به کانال ماهی از شرق خود دفاع کند. همانطور که گفته شد جناح راست این لشکر باید توسط خاکریز احداث شده توسط لشکر فجر پوشش داده می شد.

قرارگاه های قدس و نصر هم باید به ترتیب در شمالی ترین و جنوبی ترین قسمتهای جببه موضع پدافندی می گرفتند.

در کالک زیر استقرار نیروی تک ور ایران را در مرحله ی سوم عملیات رمضان می بینید

http://s9.picofile.com/file/8361468684/%D8%B0_00%D8%A6%D8%A6%D8%A6nn1.jpg

شرح عملیات و وقایعی که روی داد را در درس بعدی پیگیری می کنیم.

آخرین ویرایش: جمعه 3 خرداد 1398 11:01 ق.ظ

ارسال دیدگاه

درسهایی از رمضان؛ قسمت ششم

یکشنبه 29 اردیبهشت 1398 10:50 ق.ظ نظرات ()

در قسمت پنجم سلسله درسهایی از رمضان دیدیم که با تغییراتی در فرماندهی نیروها و همچنین جابجا کردن فیزیکی تعدادی از واحدها قرار شد که مرحله ی دوم عملیات رمضان آغاز شود. درمرحله ی دوم با توجه به موفقیت ابتدایی مرحله ی اول در قسمت پاسگاه زید و نفوذ عمیق نیروی تک ور فتح که تا انتهای کانال ماهی پیشروی کردند و عدم موفقیت قرارگاه های قدس و فجر در برابر مثلثی های عراقی تصمیم گرفت شد که تهاجم تنها به محور وسط یعنی حدفاصل بین پاسگاه زید و پاسگاه بوبیان محدود شود. یعنی آنچه که در طرح زیر متعلق به قرارگاه فتح بود به نیروهای قرارگاه نصر (که با چند واحد زبده تر قرارگاه فتح تقویت شده بودند) واگذار شد.

در کالک زیر به صورت حدودی می توانید آرایش نیروهای تک ور قرارگاه نصر را ببینید. قسمت شمالی جبهه ی نبرد را مجددا به همان نیروهایی واگذار کردند که در مرحله ی اول توانسته بودند خود را به بالای کانال پرورش ماهی برسانند. این واحدها عبارت بودند از تیپ17 از سپاه و تیپ دوم از لشکر 92 زرهی ارتش. قسمت میانی جبهه راهکار دو تیپ لشکر نصر بود که در مرحله ی اول وارد عمل نشدند و در مواضع پدافندی خود باقی مانده بودند. هر کدام از این دو تیپ با یک تیپ از لشکر 21 پیاده ی نیروی زمینی تقویت می شدند. قسمت جنوبی جبهه نیز به دو واحد زبده ی قرارگاه فتح رسید.

همانطور که دیده می شود در اطراف پاسگاه بوبیان عراق آبگرفتگی مصنوعی درست کرده بود که ساعت به ساعت بر وسعت آن اضافه می شد و امکان عملیات در این مناطق را از بین می برد. قرار بود تا تیپ 25 کربلا به همین آبگرفتگی پهلو بدهد و با خیال راحت از جناح چپ خود تا کانال ماهی پیشروی کند. تیپ 17 قم و تیپ2لشکر92 زرهی هم باید از قسمت شمالی ابتدا به اولین مثلثی حمله می کردند و پس از پاکسازی آن به بالای کانال پرورش ماهی می رسیدند و بعد باید در جناح راست آنها یک خاکریز سرتاسری شرقی-غربی (ازمثلثی اول تا بالای کانال ماهی) کشیده می شد و نیروهای این دو واحد با چرخش به سمت شمال پهلوی چپ خود را به کانال پرورش ماهی می دادند و پس از آن رو به شمال پدافند می کردند. فرماندهان عالی جنگ امیدوار بودند که رخنه ای در میان صفوف سپاه سوم به وجودبیاورند و با استفاده از آن بتوانند در مراحل بعدی به هدف اصلی خود که محاصره ی بصره بود دست پیدا کنند.

قابل ذکر است که در مرحله ی اول عملیات نیروی تک ور ایرانی توانسته بود درمحور قرارگاه فتح تا جاده ی زید-بوبیان پیشروی کند و خط تماس دو نیرو اکنون اندکی به سمت غرب جابجا شده بود که با مقایسه ی دو نقشه معلوم است.

طبق معمول عملیات در ساعات میانی شب 25ام تیر با نفوذ گردانهای پیاده و بدون آتش تهیه ی توپخانه آغاز شد. اما وقایع آن طور که انتظار می رفت پیش نرفت و با وجود اینکه دوباره تیپ17قم و تیپ2 لشکر92 زرهی توانستند خطوط عراقی ها را بشکنند اما در نهایت با فشار عراقی ها به عقب رانده شدند. بقیه ی واحدها هم توانستند تا حدودی پیشروی کنند اما در نهایت فشار عراق سبب شد تا مرحله ی دوم عملیات رمضان بودن دست آورد مهمی و با عقب نشینی نیروهای تک ور ایرانی به مواضع اولیه ی خود به پایان برسد.

آخرین ویرایش: یکشنبه 29 اردیبهشت 1398 07:55 ق.ظ

ارسال دیدگاه

درسهایی از رمضان؛ قسمت پنجم

جمعه 27 اردیبهشت 1398 10:14 ق.ظ نظرات ()

سازمان رزم ایران در آغاز مرحله ی دوم عملیات رمضان

Image result for ‫حسن باقری عملیات رمضان‬‎

مرحله ی دوم عملیات رمضان در ساعات پایانی شب 25ام تیر 61 آغاز شد. قبل از اینکه به تحلیل این مرحله بنشینیم ابتدا نگاهی می اندازیم به سازمان رزم نیروی تک ور ایرانی در ابتدای مرحله ی دوم. همانطور که در فایل پی دی اف ملاحظه کردید در قسمت دوم عملیات نیروهای به نسبت کمتری مورد استفاده قرار گرفتند. نظر به اینکه نیروهای قرارگاه نصر در فاز اول عملیات به دلیل آبگرفتگی که عراق در برابر نیروهای آنها ایجاد کرد مورد استفاده قرار نگرفتند، این واحد کمترین آسیب را در مرحله ی اول عملیات دیده بود. به همین دلیل، و به دلیل اینکه فرماندهان عالی جنگ فکر می کردند که حسن باقری (خدا رحمتش کنه) توانایی فرماندهی بهتری دارد تعدادی از واحدهای قرارگاه فتح را تحت فرمان قرارگاه نصر قرار دادند و قرار شد که در مرحله ی دوم عملیات تنها قرارگاه نصر وارد عمل شده و بقیه ی قرارگاه ها در وضعیت پدافندی قرار بگیرند.

نکته ی مهم آرایش جدید این بود که نسبت به مرحله ی اول تعداد کمتری از واحدهای نیروی زمینی ارتش در عملیات شرکت کردند که بعدتر درباره ی این موضوع به تفصیل صحبت خواهیم کرد.

آخرین ویرایش: جمعه 27 اردیبهشت 1398 10:54 ق.ظ

ارسال دیدگاه

درسهایی از رمضان؛ قسمت چهارم

دوشنبه 23 اردیبهشت 1398 09:12 ق.ظ نظرات ()

ضد پاتک

در قسمت سوم این سلسله درسها دیدیم که عملیاتی که در شب 23 ام تیر 61 آغاز شد تنها در یک محور به موفقیت رسید. ظهر24ام مدافعین عراقی با جمع کردن قوای زرهی خود در شمال نیروهای تک ور ایرانی (که به عراقی ها پهلو داده بودند و جناح راستشان کاملا بی دفاع بود) و اجرای یک ضدحمله ی متمرکز سبب شدند که ایران با دادن تلفاتی عقب نشینی کند. نقشه ی پاتک عراق را مجددا ببینید:

http://s8.picofile.com/file/8360279450/04.jpg

سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا امکان داشت که به گونه ای از این پاتک جلوگیری کرد؟ پاسخ به این سوال شاید چندان ساده نباشد اما می توان راهکارهایی را در نظر گرفت. اینکه این راهکارها چقدر می توانستند در عمل موفق باشند خود سوال دیگری است که در حال حاضر پاسخی برای آنها وجود ندارد چون دیگر نمی توانیم شرایط آن دوران را بازسازی کنیم مگر با داشتن شبیه سازهای قدرتمند که من دسترسی به آنها ندارم.

همانطور که در نقشه ی بالا دیده می شود جناح قرارگاه فتح (فتح2یعنی تیپ17 علی بن ابی طالب + تیپ2 لشکر92 زرهی) توانست خود را به شمال کانال پرورش ماهی برساند. در این زمان اگر 2 لشکر زرهی احتیاط در اختیار فرماندهان فتح بود می توانستند با عبور آنها از معبر ایجاد شده در خطوط عراق و چرخش مجدد به سمت شرق و شمال ضربه ای کاری به مدافعین عراقی وارد کنند. نقشه ی ضدحمله ی پیشنهادی من را می توانید در پایین ببینید:

http://s9.picofile.com/file/8360279484/05.jpg

یک حرکت زرهی به صورتی که در فلش نشان داده شده بود می توانست مدافعین عراقی را بین چکش تک زرهی فتح و سندان قرارگاه های قدس و فجر در شمال منطقه ی عملیات در هم بکوبد. متاسفانه در این عملیات هیچ ذخیره ی استراتژیکی تعریف نشده بود و لشکر 30 زرهی سپاه که بر روی کاغذ قرار بود به عنوان احتیاط در نظر گرفته شود عملا به صورت دسته های تانک در بین نیروهای پیاده پخش شده بود. به همین دلیل در لحظه ی حساسی که نیاز به یک نیروی احتیاط کارا بود چنین نیرویی در اختیار فرماندهان نبود تا از آن بهره بگیرند.

در عوض فرماندهان صحنه سعی کردند تا جناح راست فتح را با ایجاد یک خاکریز شرقی-غربی تأمین کنند که در عمل به دلیل فشار زرهی عراق و آتش مستقیم تانکهای عراقی بر روی ماشین آلات راه سازی ایران نتوانستند چنین خاکریزی را در روز روشن و زیر چشم عراقی ها بسازند.

همزمان با پاتک موفق زرهی عراق در شمال فتح در قسمت جنوبی فتح (فتح4 یعنی تیپ25کربلا+گردان 283 سوارزرهی) که توانسته بودند خود را به یکی از پلهای نصب شده بر روی کانال پرورش ماهی برسانند و با عبور از پل در آن سوی پل سرپلی به دست آوردند نیز با پاتک عراقی ها مواجه شدند. مقاومت فتح4 در اثر پاتک عراق شکسته شد و با نفوذ زرهی عراق در جنوب منطقه ی تحت کنترل قرارگاه فتح امکان داشت که کل نیروهای تک ور فتح محاصره شوند. در نهایت با عقب نشینی تمام واحدهای تحت فرمان فتح به سمت خطوط دفاعی خود (نیم دایره های سیاه رنگ) در کنار جاده ی زید-بوبیان مرحله ی اول عملیات رمضان پایان یافت.

http://s9.picofile.com/file/8360282650/06.jpg

به دلیل اینکه قرارگاه ها قدس و فجر در طی مرحله ی اول عملیات موفقیت چندانی کسب نکردند و نتوانستند به اهداف خود برسند از بررسی عملکرد آنها در اینجا خودداری کردیم ولی این توضیح کوتاه لازم است که بدانیم هر دو قرارگاه در مواجه با خاکریزهای مثلثی عراق تلفات نسبتا سنگینی را متحمل شدند تا جائیکه قاسم سلیمانی (سردار سلیمانی در آن زمان فرمانده تیپ41ثارالله بودند) در بیسیم خواستار نیروی کمکی می شود:

قاسم سلیمانی: فشار دشمن شدید شده.. خسارت سنگینی به تیپ وارد شده است.

احمد غلامپور(فرمانده لشکرقدس): تیپ شما به هر نحو ممکن باید از مواضع موجود دفاع کند. با احداث خاکریز های بیشتر منطقه پدافندی خود را تقویت کنید.

قاسم سلیمانی: خاکریز به مقدار کافی هست، ولی نیرویی برای اشغال آن در دستر ما نیست.

همانطور که دیدید فشار بی امان مدافعان عراقی تلفات زیادی را به نیروی تک ور ایرانی وارد کرد. درباره حجم تلفات وارد شده بر دو طرف بعدتر صحبت خواهیم کرد.

آخرین ویرایش: جمعه 27 اردیبهشت 1398 10:57 ق.ظ

ارسال دیدگاه

درسهایی از رمضان؛ قسمت سوم

شنبه 21 اردیبهشت 1398 09:44 ق.ظ نظرات ()

مانور

در قسمت اول این سلسله درسها سازمان رزم دو طرف در ابتدای عملیات رمضان و در قسمت دوم آرایش نیروهای هر دو طرف و مراحل 3 گانه ی طراحی شده توسط ایران برای محاصره ی بصره را توضیح دادیم.

در ادامه ی این دروس به توضیح واضحات می پدازیم. اصولا نبردهای نظامی با دو روش کلی به پیروزی می رسند:1- با انهدام کامل دشمن 2- با مانور

در روش اول هر دو طرف از روبرو با همدیگر درگیر شده و آنقدر از نفرات و تجهیزات همدیگر را از بین می برند تا بالاخره یکی از طرف کاملا از پای درآید(مثلا مثل جنگ بدر). در روش دوم یکی از طرف سعی می کند با مانورهای مناسب طرف دیگر را در وضعیتی قرار بدهد که ادامه ی نبرد در مواضع خود را بی نتیجه بداند و عقب نشینی کند یا کلا دست از جنگ بردارد و تسلیم شود.(مثلا مثل جنگ احد)

در طی 4 عملیات مهم ایران تا قبل از عملیات رمضان (طریق القدس، ثامن الائمه، بیت المقدس،فتح المبین)می توانیم بگوییم که علت اصلی پیروزی ایران استفاده از مانور برای دور زدن مواضع عراق بود. طرف ایرانی با تکیه بر شناسایی نقاط ضعف حریف را شناسایی می کرد و با نفوذ به این نقاط ظعف در جایی سردرمی آورد که عملا ابتکار عمل از مدافعین عراقی گرفته می شد و مجبور به عقب نشینی یا تسلیم می شدند. عملیات رمضان اولین عملیات در ابعاد بزرگ بود که فرماندهان ایرانی تصمیم گرفتند تا با یک حمله از روبرو به مواضع دشمن مدافعین عراقی را وادار به عقب نشینی کنند. همانطور که در نقشه ی زیر می بینید قرار بود تا در مرحله ی اول عملیات ضلع غربی مثلثی ها شکسته بشود، در جبهه ی میانی نیروهای ایرانی به کانال پرورش ماهی برسند و در پشت آن موضع بگیرند.

اما آنچه که در عمل اتفاق افتاد این بود که در مرحله ی اول عملیات قدس و فجر در شمال جبهه به خاکریزهای مثلثی عراق برخورد کردند و نتوانستند از آنها عبور کنند. در قسمت میانی جبهه خطوط دفاعی عراقی شکسته شد و ایرانی ها خود را به شمال کانال پرورش ماهی رساندند و در آنجا رو به غرب موضع گرفتند تا برای دفاع در برابر پاتک های عراق آماده شوند. نقشه ای که از مرحله ی اول عملیات منتشر شده است را در زیر می بینید:

http://s8.picofile.com/file/8359871892/%D8%B0_003.jpg

این نقشه یک اشکال اصلی دارد و آن این است که یک فلش کم دارد. در زیر نقشه ی اصلاح شده را که خودم کشیدم می بینید:

حقیقت این است که با به پایان رسیدن شب اول عملیات (23تیر61) و آغاز سپیده دم روز 24ام تیر عراقی ها در صدد پاتک به مواضع ایرانی در آمدند. منتها بر خلاف دفعات قبلی که پاتک عراقی ها از روبرو و برای بازپس گیری خاکریزهایی که در شب از دست داده بودند انجام می شد اینبار نیرویی به استعداد یک لشکر زرهی (2 تیپ زرهی و یک تیپ مکانیزه) عراقی به صورت دشتبان و از سمت شمال به پهلوی نیروهای تک ور ایرانی زدند. از میان فرماندهان ایرانی تنها کسی که در روز 24ام تیر متوجه وخامت اوضاع شده بود و فهمیده بود که با شکست قرارگاه های قدس و فجر در شمال میدان نبرد قرارگاه فتح به عراقی ها پهلو داده است شهید حسن باقری (خداوند رحمت ش کنه) بود. این بزرگوار با بازدید میدانی در صبح روز 24ام متوجه شده بود که قرارگاه فتح آماده ضربه خوردن از عراقی است. در همان زمانی که حسن باقری به دنبال راهکاری می گشت تا قرارگاه فتح از این وضعیت ناهنجار نجات پیدا کند پاتک زرهی عراقی ها به جناح راسته فتح آغاز شد و بسیاری از نیروهای تک ور ایرانی در محاصره قرارگرفتند. بسیاری از نیروهای ایرانی که انتظار چنین ضدحمله ای را نداشتند غافلگیر شدند و در نهایت با زد و خورد عقب نشینی کردند اما قسمت عمده ای از نیروی تک ور قرارگاه فتح متاسفانه اسیر شدند.

ضدحمله ی موفق عراق و انفعال ایران در پاسخ به آن نشان می داد که فرماندهان میدان (چه از سپاه و چه از ارتش) برای چنین موردی هیچ برنامه ریزی قبلی نداشتند.

از طرف دیگر این عقب نشینی تاثیر منفی عمیقی بر روحیه ی نیروهای داوطلب بسیجی ، که بنابر عادت گمان می کردند که در هر عملیاتی فقط باید به سمت جلو بروند، داشت و در مراحل بعدی عملیات این اثر منفی خود را نشان داد.

شرح کامل قیچی شدن نیروی تک ور ایرانی در طی مرحله ی اول عملیات رمضان که منجر به شکست تلاشهای موفق قرارگاه فتح شد را می توانید به روایت حاج سعید قاسمی در اینجا بخوانید. (حاج سعید قاسمی بزرگوار هم که معرف خدمت دوستان هست؟ ایشان همان عزیزی هستند که درباره ی بوسنی و سپاه و هلال احمر و القاعده یک رباعی سرود و کلی سر و صدا به پا کرد)

آخرین ویرایش: جمعه 27 اردیبهشت 1398 10:59 ق.ظ

ارسال دیدگاه

درسهایی از رمضان؛ قسمت دوم

پنجشنبه 19 اردیبهشت 1398 09:04 ق.ظ نظرات ()

استقرار نیروها، برنامه ریز عملیات

در اولین پست از این سلسله درسها با سازمان رزمی دو طرف در ابتدای عملیات آشنا شدیم. توجه بفرمایید که این ترتیبات بعدتر و در طول 5 مرحله عملیات بارها و بارها تغییر کرد. از سوی ایران بعضی از واحدها از فرمان یک قرار گاه خارج شده و تحت فرمان قرار گاه دیگری قرار داده می شدند. چون ایران تمام نیروی انسانی در دسترس خود را وارد کارزار کرده بود در طول عملیات واحدی به واحدهای موجود اضافه نشدند. عراقی ها هم بارها نیروهایشان را جابجا کردند و در طی عملیات چند واحد زرهی را از العماره به منطقه نبرد منتقل کردند. حال نگاهی بیندازیم به وضعیت استقرار این واحدها. همانطور که گفته شد دفاع از این قسمت از جبهه را برعهده سپاه سوم ارش عراق گذاشته بودند که عمده ی واحدهای آن را واحدها زرهی تشکیل می دادند. در نقشه اول آرایش دفاعی عراقی ها را مشاهده می کنید.

http://s9.picofile.com/file/8359871850/%D8%B0_001.jpg

دفاع از شمال و شمال غرب جبهه هم برعهده ی خاکریزهای مثلثی است که به صورت یک L وارونه قرار دارد و بعدتر درباره آن صحبت می کنیم. همانطور که ملاحظه می فرمایید در شمال منطقه عملیات از حدود کوشک و طلاییه لشکر 6ام زرهی از شلع شمالی مثلثی ها دفاع می کند. در سمت شمال شرقی منطقه عملیات لشکر5ام مکانیزه موضع گرفته است و دفاع از ضلع شرقی مثلثی ها را برعهده دارد. پایین تر از مثلثی ها و روبروی پاسگاه زید به ترتیب از بالا به پایین لشکر های 3ام و 9ام زرهی قرار دارند. دفاع از شلمچه هم بر عهده ی لشکر 11ام پیاده است. در غرب و جنوب اتصال دو نیروی متخاصم بر روی خط مرزی است و در طلاییه عراقی ها هنوز قسمتهایی از خاک ایران را در دست دارند. کمی عقب تر از خط مرزی و به صورت عمودی ی دژ مرزی ایران است که در زمان محمدرضا پهلوی درست شده است. درست روبروی دژ مرزی ایران یک دژ مرزی هم عراقی ها درست کرده بودند که بلندتر از دژ ما بود. این دو عارضه مصنوعی مهمترین عوارض زمین در این منطقه بودند. از شلمچه به سمت شمال غرب یک کانال دراز به طول حدود 30 کیلومتر و عرض تقریبا 1 کیلومتر است که عراقی ها در آن آب انداخته بودند و نام آن کانال پرورش ماهی بود. این کانال را می توان به نوعی خندقی در کنار بصره نامید. 3 پل که در نزدیک پاسگاه بوبیان احداث شده بود شرق و غرب کانال را به هم متصل می کرد.

همان طور که در قسمت اول و سازمان رزم دو طرف دیدید ایرانی ها نیروهایشان را در 4 قرارگاه آرایش داده بودند. در فرهنگ سازمانی سپاه هر قرارگاه را می توانیم معادل یک سپاه بدانیم. این 4 قرارگاه به صورتی آرایش گرفته بودند که در نقشه زیر دیده می شود:

ترتیب عملیات به این صورت بود که قرارگاه قدس باید از بالا به مثلثی ها می زد و پس از شکستن دفاع عراق در غرب مثلثی ها موضوع می گرفت. قرارگاه فجر در سمت چپ قرارگاه قدس وارد عمل می شد و پس از عبور از مثلثی ها در جنوب فتح موضع می گرفت. قرارگاه فتح باید تا کانال پرورش ماهی پیشروی می کرد و پشت آن موضع می گرفت.

آخرین واحد ایرانی قرارگاه نصر بود که قرار شد در مرحله ی دوم عملیات از شلمچه وارد خاک عراق شده و پس از عبور از پاسگاه کوت سواری از پشت کانال پرورش ماهی پیشروی کند.

در مرحله سوم عملیات قرارگاه قدس باید جنوب مثلثی ها را پاکسازی می کرد، تا نشوه پیشروی می کرد و در کنار شط العرب موضع می گرفت. پایین دست قدس باید نصر وارد میدان می شد خود را به پلهای شط العرب در جنوب نشوه می رساند و به شط العرب تکیه می داد. فتح نیز باید از سمت شمال کانال ماهی را دور زده و با عبور از نهر کتیبان خود را به شط العرب می رساند و پس از آن به سمت جنوب برمیگشت و با پیشروی تا تنومه پشت کانال ماهی را پاکسازی می کرد. دست آخر نصر باید از جنوب به سمت شمال باز می شد و در شمال تنومه با فتح دست به دست می داد.

با اجرای این 3 مرحله عملیات عملا شرق شط العرب از جنوب جزایر مجنون تا شلمچه در دست ایران قرار می گرفت. همانطور که می بینید برای محاصره بصره و فتح آن فلشی در نظر گرفته نشده است. ایران امیدوار بود تا با چنین نفوذ عمیقی مردم شیعه بصره بر علیه بغداد شورش کنند و خود به خود بصره دست ایران قرار بگیرد. این همان امیدی بود که صدام در آغاز جنگ نسبت به مردم عرب زبان اهواز بدان امید بسته بود. گذشت زمان نشان داد که نه امید ایرانی ها و نه امید عراقی ها به شورش گسترده ی مردم طرف مقابل امیدی بیهوده بوده است. تا انتهای جنگ نه مردم ایران و نه مردم عراق بر علیه حاکمان خود شورش نکردند. هر چند که حرکتهای مسلحانه ی مخالفان هر دو نظام تا انتهای جنگ ادامه پیدا کرد مثلا کردهایی که در ایران بر علیه ایران می جنگیدند و شیعیان عراقی که به ایران پیوسته بودند و بر علیه صدام می جنگیدند، اما این گونه حرکتها هیچ گاه به صورت یک شورش سراسری در نیامدند.

آخرین ویرایش: جمعه 27 اردیبهشت 1398 10:59 ق.ظ

ارسال دیدگاه